minor
DAWNY ZESPÓŁ PAŁACOWY złożony z pałacu zwróconego frontem na południowy zachód, tworzącego wraz z oficynami bocznymi podkowę obejmującą honorowy dziedziniec, zamknięty budynkiem bramnym wozowni, flankowanym przez dwie bramy boczne, z rozległego parku rozciągającego się po drugiej stronie w kierunku pn.wsch oraz domów służby dworskiej, otaczających majdan przyległy do pałacu od str.pn i obwiedzionych murem z bramami. Do zespołu należy również ewangelicki Kościół Dworski, położony na pn. od pałacu i połączony z nim niegdyś za pośrednictwem skrzydła ogrodowego i oranżerii. Od pałacu na pn. i zach. wiodą dwie drogi.
PAŁAC, godny uwagi dwór hr. von Dohna, wzmiankowany w 1689 r. przebudowany na dwuskrzydłowy, dwukondygnacjowy pałac z ogrodem i "salla terena" za czasów Henryka Leopolda von Reichenabacha za sumę 200 tyś. talarów w l. 1730-1740 przez budowniczych włoskich. W 1749 zakończenie budowy oranżerii oraz zniszczenie pałacu przez pożar. Budowa nowego w l. 1749-1755 wg. projektu arch. Karola Marcina Frantza. W l. 1886-1888 przebudowa holu, wnętrze oficyn, lukarn na dachach oraz pn.wsch. skrzydła łącznikowego przez arch. Karola Schmidta z Wrocławia. W l. 1934-1935 renowacja stiuków w sali balowej i galerii przez rzeźbiarza Klunkę z Wrocławia oraz elektryfikacja, wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnych i c. o. Splądrowany w 1945, spalony w partii korpusu w 1948. Po roku 1957 rozbiórka oranżerii i skrzydła ogrodowego. Obecnie oficyny użytkowane, korpus w ruinie.
Późnobarokowy z el. rokoka. Murowany z cegły uzupełnianej kamieniem, otynkowany. Składa się z korpusu głównego oraz położonych symetrycznie domów gościnnych, domku ogrodnika i oficyny, połączonych niższymi skrzydłami łącznikowymi i budynkami mieszkalnymi oficjalistów dworskich. Korpus główny, w ruinie, dwukondygnacjowy, podpiwniczony, założony na rzucie wydłużonego prostokąta z poprzedzonym przez podcień ryzalitem po środku fasady. Pseuderyzality po środku elewacji ogrodowej i jej bokach oraz po bokach elewacji frontowej. Do narożnika pn.wsch. przylega weranda o planie wycinka koła, dobudowana w l. 1886-1888. Wewnątrz pozostałości układu dwutraktowego sal połączonych amfiladowo z obszernym holem na parterze nad którym tzw. Sala Srebrna, otwierająca się na taras od frontu i do galerii od strony ogrodu. W holu na parterze, przebudowanym w l. 1886-1888, otwartym do pomieszczeń bocznych arkademi, ślady podziałów pilastrami kompozytowanymi o głowicach w duchu neobaroku. W głównym wejściu resztki odrzwi drewnianych, dwuskrzydłowych, neobarokowych, z kratą żelazną w nadświetlu. Sala Srebrna o trzech zwieńczonych arkadowo portafentrach od zachodu i dwóch naprzeciwległych kominkach po środku ścian bocznych zachowała fragmentarycznie podsiały architektonicznie ścian za pomocą pilastrów korynokich stanowiących podstawę dla belkowania koronującego i oprawę dla płycin ze stiukową dekoracją rokoko wg. projektu Joh. Christiana Hoppenhaupata mł. , w formie luster i baldachimów z kampanullami i strusimi piórami. Na frysie balkowania resztki dekoracji stiukowej z girlandami kwiatowymi i kokardami. W galerii na pierwszym piętrze ślady kominka.
Bryła pałacu jednorodna. Fasada i elewacja pn.wsch. 15-osiowe, z trójosiowym ryzalitem od frontu i pseudoryzalitem od ogrodu oraz jednoosiowymi pseudoryzalitami bocznymi, zaakcentowanymi przez pilastry kompozytowe, zdwojone w narożnikach wspierające belkowanie koronujące i gzyms podokapowy, przerwany po środku frontowego ryzalitu przez herby Reiehenbachów w kartuszach. Elewacja wschodnia trzyosiowa. Pseudoryzality zwieńczone trójkątnymi naczółkami z owalnymi okulusami w rokokowym obramieniu sztukatorskim po środku. Ryzalit frontowy zwieńczony attyką obficie ozdobioną rokajami i ustawioną na niekamienną balustradą o motywach plecionkowych, z uszkodzonymi posągami w strojach antycznych na cokołach, poprzedzony jest przez trójdzielny podcień wsparty na 6 kolumnach i pilastrach kompozytowych z impostami, dźwigających taras z balustradą kamienną, ażurową, pseudobarokową ok. 1890, zarysowany falistą linią. Okna wszystkich elewacji prostokątne w obramieniach uszatych na parterze i zamknięte arkadowo na piętrze, zwieńczone stiukowymi ozdobami rokajowymi, rozdzielone w kier. poziomym prostokątnymi płycinami o ściętych narożnikach, profilowanymi w tynku i pionowymi płycinami rustykowanymi. Ponad linią okapu zachowane fragmentarycznie pseudobarokowe lukarny, wyk. 1886-1888. Portal główny w kamiennym obramieniu, zamknięty łukiem dwuramiennym, z kluczem; portal elewacji ogrodowej prostokątny w obramieniu uszatym z rokokowym kartuszem wykonanym w stiuku. Weranda od pd.wsch. dobudowana w l. 1886-1888, neobarokowa, kryta stropem Kleina wspartym na ......?????? fidarach o przestylizowanych głowicach kompozytowych pomiędzy którymi, w przęsłach skrajnych rozpięte arkady. Nad werandą taras otoczony balustradą żelazną, kutą, o motywach secesyjnych. Dwa Domy Gościnne, tzw. Kawalierhauser, położone naprzeciwległe frontem do dziedzińca, założone na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu, piętrowe, dwutraktowe, pierwotnie z sienią na przestrzał i symetrycznym układzie pomieszczeń, częściowo przekształconym. Izby na parterze kryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami i kolebkowo-krzyżowymi, na piętrze stropy. Fasady od strony dziedzińca pięcioosiowe z jednoosiowymi pseudoryzalitami po środku, zwieńczonymi trójkątnymi naczółkami w których owalne okulusy ozdobine rokajami. Narożniki zaakcentowane boniowaniem w tynku i pilastrami wspierającymi poprzez fragmenty belkowań podokapowe gzymsy. Okna parteru zamknięte arkadowo (w budynku pn. częściowe przemurowane do formy prostokąta) w profilowanych obramieniach uszatych. Portale główne zamknięte arkadą z kluczem, zwieńczone gzymsem z przeciwstawnych wolut. W budynku pd. drzwi stolarskie z desek w jodełkę. W dwóch oknach parteru kraty żelazne, kute, przewlekane, wyk. ok. 1890 neobarokowa z motywami rokaji po środku. Dachy mansardowe kryte dachówką. Oficyna i Dom Ogrodnika, położone naprzeciwległe frontem do dziedzińca, założone na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu, piętrowe z jednoosiowym pseudoryzalitem po środku fasady, zwieńczonym trójkątnym naczółkiem. Dachy mansardowe, kryte dachówką. Wnętrza oraz elewacje w dużym stopniu przekształcone z zatarciem cech stylowych. W Domku Ogrodnika po, str. pd. zachowane sklepienie kolebkowe z lunetami na parterze, fasada czteroosiowa podzielona gzymsem międzykondygnacjowym, z oknami przyziemia zamkniętymi wykrojowo, oknem po środku ryzalitu zamkniętym odcinkowo, okulusem w naczółku i portalem nad którym segmentowo wygięty gzyms. Dwa parterowe budynki łączące oficynę i Dom Ogrodnika z Domami Gościnnymi, dawniej mieszczące zapewne mieszkania oficjalistów dworskich, na planie wydłużonego prostokąta, kryte mansardowymi dechami, w tym: budynek pn. gruntownie przebudowany na warsztaty, jednotraktowy, kryty sklepieniem odcinkowym na dźwigarach, o fasadzie ośmioosiowej z oknami zamkniętymi odcinkowo i trzema lukarnami nad linią okapu; budynek pd. dwutraktowy, o wnętrzach przebudowanych z zachowaniem sklepień kolebkowych i kolebkowych z lunetami. Fasada dziewięcioosiowa z oknami i trzema portalami zachowanymi fragmentarycznie, zamkniętymi łukiem koszowym. Portale w profilowanej archiwolcie z wydatnym kluczem zwieńczone prostym gzymsem. Elewacja zewnętrzna jedenastoosiowa z prostokątnymi oknami w profilowanych obramieniach pasmowych z zamarkowanym kluczem. Dwa skrzydła łącznikowe pomiędzy korpusem a Domami Gościnnymi, parterowe z poddaszem częściowo wykorzystanym do celów mieszkalnych przebudowane ok. 1890 w duchu neobaroku, założone na rzucie wydłużonego prostokąta wyginającego się łukowo, półtoratraktowe z przejazdami bramnymi w części zach. krytymi kolebką z lunetami. Nad bramami zamkniętymi arkadowo pseudobarokowe lukarny z cyfrą R Reichenbachów w ozdobionych kartuszach. Fasady 6-osiowe, dachy mansardowe kryte dachówką. W tym: łącznik pn. częściowo rozebrany ze stropami odcinkowymi i portalem barokowym nad którym wygięty segmentowo gzyms w jednym z pomieszczeń. W wejściu z przejazdu bramnego drzwi drewniane stolarskie z desek w jodełkę podbitych gwoździami. Fasada o podziałach ramowych profilowanych w tynku, z pojedynczym pilastrem o przestylizowanej głowicy korynckiej flankującym bramę. Okna o łuku nadwieszonym, częściowo przerobione, w elewacji zewnętrznej prostokątne w obramieniach pasmowych, z cokołami podokiennymi profilowanymi w tynku; łącznik pd. z pomieszczeniami połączonymi zewnętrznym korytarzem od str. dziedzińca i dwubiegowymi schodami z drewna dębowego o profilowanej balustradzie. Wnętrza kryte sufitami z fasetą i gzymsem koronującym. Fasada i 9-osiowa elewacja zewnętrzna rozczłonkowane pilastrami o głowicach pseudobarokowych i płycinami profilowanymi w tynku. Okna, z cokołami podokiennymi profilowanymi w tynku, w fasadzie o łuku nadwieszonym w obramieniach pasmowych z zamarkowanym kluczem; w elewacji zewnętrznej prostokątne w obramieniach uszatych. Brama podkreślona boniowaniem w tynku, z resztkami stiukowego kartusza w kluczu. Ponad linią okapu pseudobarokowe lukarny zwieńczone wolutowymi lukarnami. Okna skrajne od strony Domu Gościnnego z kratą żelazną, kutą przewlekaną, pseudobarokową ok. 1890, z ozdobnym rokajem po środku.
B. WOZOWNIA, zwana też budynkiem bramnym, zamykająca poprzecznie dziedziniec i oddzielona od flankującego go Domu Ogrodnika i oficyny dwiema bramami po bokach. Barokowa zbud. ok. 1755, murowana z cegły, otynkowana, piętrowa założona na rzucie prostokąta, z przejazdem bramnym po środku, po bokach którego dwie symetryczne klatki schodowe. Pomieszczenia na wozy na parterze w układzie jednotraktowym, na piętrze mieszkalne w układzie dwutraktowym. Przejazd sklepiony kolebką. Fasady od strony dziedzińca i zewnętrzna 11-osiowe z 1-osiowym pseudoryzalitem po środku, ujętym w pilastry z głowicami rokoko, wspierające za pośrednictwem fragmentów belkowania trójkątne naczółki w których owalne okulusy w rokokowych obramieniach stiukowych. Narożniki podkreślone boniowaniem w tynku. Fasada od strony dziedzińca rozczłonkowana pilastrami o głowicach rokokowych, alterowanymi z lizenami. Okna prostokątne w uszatych obramieniach. Archiwolta bramy zaakcentowana boniowaniem w tynku. Krata w bramie, XIX w. kuta, żelazna z prętów. Dwoje drzwi stolarskich z desek ułożonych w jodełkę, podbitych gwoździami. Dach mansardowy kryty dachówką z ośmioboczną gnaturką po środku zwieńczoną łamanym dachem z prześwitem w formie glorietty, tarczą zegarową u nasady i chorągiewką wiatrową na szczycie.
BRAMY po bokach wozowni, wyk. ok. 1840, symetryczne trójprześwitowe, w formie 8-bocznym profilowanych słupków z cegły, otynkowanych, krytych kopulastymi daszkami z blachy, połączonych ogrodzeniem z prętów żelaznych.
